नेपालको राजनीतिक परिदृश्यमा हालै देखिएको ठूलो परिवर्तनसँगै देशको हरेक क्षेत्रमा सुधार र पुनर्निर्माणको अपेक्षा गरिएको छ। राजनीतिक नेतृत्व फेरिएपछि जनतामा नयाँ आशा जागेको छ । देशको पुनर्निर्माणमा शिक्षा क्षेत्रको भूमिका विशेष महत्वको हुन्छ, किनकि शिक्षा समाजको ऐना मात्र होइन, परिवर्तनको मूल आधार पनि हो। शिक्षाले हाम्रो सोच, व्यवहार, सामाजिक मूल्य र संस्कृतिलाई आकार दिन्छ। त्यसैले अहिलेको समयमा नेपाललाई एउटा दूरदर्शी, इमानदार र शिक्षाको गहिरो समझ राख्ने नेतृत्व आवश्यक छ। यही सन्दर्भमा शिक्षा मन्त्रीका रूपमा प्रो. डा. अञ्जय मिश्रको नाम चर्चामा आउनु स्वाभाविक हो।
डा. अञ्जय मिश्र केवल एक शिक्षक मात्र होइनन्, उनी एक अनुसन्धानकर्ता, व्यवस्थापक, नीति विश्लेषक र प्रेरणादायी नेतृत्वकर्ता हुन्। हाल मधेस विश्वविद्यालयका डीनका रूपमा कार्यरत मिश्रले छोटो समयमै विश्वविद्यालयमा आमूल परिवर्तन ल्याएका छन्। विद्यार्थीहरूका लागि उनी केवल शिक्षक होइनन्, एक कुशल अभिभावकको रूपमा स्थापित भएका छन्। विश्वविद्यालयलाई डिजिटल बनाउने अभियानमा मिश्रको योगदान उल्लेखनीय छ। शैक्षिक प्रशासनमा आधुनिकता भित्र्याउने, प्राविधिक सहजता ल्याउने र अनुसन्धानलाई प्राथमिकता दिने कार्यशैलीले उनलाई विशिष्ट बनाएको छ।
युवाहरूले डा. मिश्रलाई शिक्षा मन्त्रीको रूपमा चाहनुको मुख्य कारण भनेको उनको कार्यशैली, दूरदृष्टि र सादगी हो। उनी शैक्षिक वातावरणलाई केवल परीक्षा केन्द्रित बनाउनेतर्फ होइन, सोच, सिर्जना र अनुसन्धानमुखी बनाउनमा विश्वास गर्छन्। उनले विद्यार्थीहरूलाई अनुसन्धानपत्र लेख्न प्रोत्साहित गर्दै आएका छन्, जुन नेपालमा दुर्लभ अभ्यास मानिन्छ। यही कारणले उनले शिक्षामा गहिरो लगाव भएका विद्यार्थीहरूबाट उल्लेखनीय समर्थन प्राप्त गरिरहेका छन्।
उनको नेतृत्वमा मधेस विश्वविद्यालयमा भएका परिवर्तनहरू उदाहरणीय छन्। कक्षाकोठाहरूमा प्रविधिको प्रयोग, नियमित शैक्षिक मूल्याङ्कन, समयमै पाठ्यक्रमको सम्पन्नता, र विद्यार्थीहरूको सक्रिय संलग्नता जस्ता कार्यहरूले उनी एक कुशल शैक्षिक व्यवस्थापकको रूपमा चिनिएका छन्। उनले पाठ्यपुस्तकमा सीमित शिक्षाको सट्टा व्यवहारिक र जीवनमुखी शिक्षामा बल दिनु पर्दछ भन्ने विचार राख्छन्।
शिक्षा क्षेत्र नेपालको पुनर्निर्माणमा महत्वपूर्ण अङ्ग हो। समावेशी, गुणस्तरीय र सबैका लागि पहुँचयुक्त शिक्षाको आवश्यकता आजको युगमा झनै बढेको छ। डा. मिश्रको सोचमा शिक्षा भनेको केवल प्रमाणपत्र प्राप्त गर्ने माध्यम होइन, जीवन परिवर्तन गर्ने शक्तिशाली औजार हो। उनले शिक्षकहरूलाई तालिम दिने, पाठ्यक्रमलाई अद्यावधिक गर्ने, विद्यालय/विश्वविद्यालयहरूको भौतिक र शैक्षिक पूर्वाधार सुदृढ बनाउने जस्ता महत्वपूर्ण पक्षहरूमा कार्य गर्ने योजनाहरू प्रस्तुत गर्दै आएका छन्।
उनको सत्यनिष्ठा, अनुभव र आधुनिक दृष्टिकोणले उनलाई शिक्षा मन्त्रीका लागि योग्य उम्मेदवार बनाएको छ। उनी कुनै पनि राजनीतिक दलको कठपुतली होइनन्, बरु स्वतन्त्र सोच र नीतिमा आधारित काम गर्ने क्षमतावान व्यक्ति हुन्। यस्ता शिक्षाविद् नेतृत्वकर्ताको आवश्यकता नेपालजस्तो देशमा अत्यावश्यक छ, जहाँ शिक्षा क्षेत्र अझै पनि समस्याग्रस्त छ । नीति र कार्यान्वयनबीचको खाडल, शिक्षण पद्धतिको जटिलता, र युवाको विदेश पलायन जस्ता समस्याले देशको शिक्षा प्रणाली कमजोर बनाइरहेको छ।
प्रो. मिश्रलाई शिक्षा मन्त्रीको रूपमा नियुक्त गर्नु भनेको केवल पद दिनु मात्र होइन, शिक्षामा आमूल सुधारको बाटो खोल्नु हो। उनीजस्ता व्यक्तिले मात्र शिक्षा क्षेत्रलाई राजनीतिक हस्तक्षेपबाट जोगाउँदै व्यावसायिकता, उत्तरदायित्व र गुणस्तरीयताको आधारमा अगाडि बढाउन सक्छन्। युवा पुस्ताले उनलाई आशाको प्रतीकका रूपमा हेर्न थालेको स्पष्ट संकेत हो कि अब जनताको माग केवल भाषण होइन, कार्यमा आधारित परिवर्तन हो।
नेपालको समृद्धि शिक्षाबाट नै सम्भव छ, र त्यो शिक्षाको नेतृत्व गर्ने व्यक्तिमा ज्ञान, अनुभव, इमानदारी र दूरदृष्टिको समिश्रण हुनु अत्यावश्यक छ। प्रो. डा. अञ्जय मिश्र यस सन्दर्भमा एक आदर्श उम्मेदवार हुन्। उनीमाथि युवा पुस्ताको विश्वास र समर्थनले स्पष्ट देखाउँछ कि उनी एक नयाँ युगको शिक्षानायक बन्नसक्छन्।