आज डिसेम्बर २। विश्व इतिहासमा आजको दिन राजनीति, विज्ञान र भूगोलका हिसाबले निकै महत्त्वपूर्ण मानिन्छ। आजकै दिन अमेरिकी विदेश नीतिको मूल खम्बा मानिने ‘मोनरो सिद्धान्त’ प्रतिपादन भएको थियो भने विज्ञान जगतमा आणविक युगको औपचारिक ढोका खोलिएको थियो।
यस्त छन् इतिहासमा आज भएका प्रमुख घटनाहरू
१. सन् १८२३ : अमेरिकी विदेश नीतिको जग ‘मोनरो सिद्धान्त’
आजभन्दा २०२ वर्षअघि (सन् १८२३ डिसेम्बर २) तत्कालीन अमेरिकी राष्ट्रपति जेम्स मोनरोले विश्वचर्चित ‘मोनरो सिद्धान्त’ प्रतिपादन गरेका थिए।
यो सिद्धान्तले पश्चिमी गोलार्ध (उत्तर र दक्षिण अमेरिका) मा युरोपेली शक्तिहरूको उपनिवेशीकरण वा हस्तक्षेपलाई अस्वीकार्य घोषणा गरेको थियो।
अमेरिकाले युरोपेली मामिलामा हस्तक्षेप नगर्ने तर सम्पूर्ण अमेरिकी महाद्वीपलाई आफ्नो सुरक्षा र स्वार्थको क्षेत्र मान्ने नीति यसले स्थापित गर्यो। यो घोषणा नै दशकौंसम्म अमेरिकी विदेश नीतिको मुख्य आधार बनिरह्यो।
२. सन् १९४२ : आणविक युगको औपचारिक सुरुवात
सन् १९४२ डिसेम्बर २ को दिन विज्ञान र प्रविधिको क्षेत्रमा एक कोसेढुङ्गा साबित भयो। महान् भौतिकशास्त्री एनरिको फर्मीको नेतृत्वमा वैज्ञानिकहरूको एक समूहले पहिलो पटक ‘नियन्त्रित आणविक शृङ्खला प्रतिक्रिया' सफलतापूर्वक सञ्चालन गरेका थिए।
‘शिकागो पाइल–१’ नाम दिइएको उक्त रियाक्टरको सफलताले परमाणुबाट ऊर्जा उत्पादन सम्भव छ भन्ने प्रमाणित गर्यो। यसै घटनाले आणविक युगको ढोका खोल्यो र म्यानहट्टन प्रोजेक्ट जस्ता ठूला वैज्ञानिक परियोजनाका लागि आधार तयार पारिदियो।
३. सन् १९७१ : संयुक्त अरब इमिरेट्स को स्थापना
आजकै दिन सन् १९७१ मा मध्यपूर्वमा एक शक्तिशाली राष्ट्रको उदय भयो- संयुक्त अरब इमिरेट्स। बेलायती संरक्षकत्व अन्त्य भएपछि अरब प्रायद्वीपका ६ वटा साना शेख शासित राज्यहरू (इमिरेट्स) मिलेर यो राष्ट्रको स्थापना भएको थियो।
सुरुवातमा अबु धाबी, दुबई, शारजाह, अजमान, उम अल क्वैन र फुजैराह मिलेर यूएई बनेको थियो भने सातौँ इमिरेट्सका रूपमा ‘रस अल खैमाह’ सन् १९७२ को फेब्रुअरीमा यसमा सामेल भयो। छोटो समयमै विशाल तेल भण्डार र व्यापारिक रणनीतिका कारण यूएई आज विश्वकै एक शक्तिशाली आर्थिक केन्द्र बनेको छ।
