काठमाडौँ । जाडोमा चिसोबाट बच्न र न्यानोपन कायम राख्न धेरै मानिस सुत्ने बेलामा सिरक वा कम्बलले आफ्नो अनुहार पूरै ढाक्छन्। यस्तो बानी आरामदायक लागे पनि, डाक्टरहरूका अनुसार यो निद्रा र श्वासप्रश्वास दुवैका लागि हानिकारक छ।
अनुहार ढाकेर सुत्दा शरीरमा अक्सिजनको स्तर १५–२० प्रतिशत सम्म घट्न सक्छ। यसले गर्दा फोक्सोले अक्सिजन ग्रहण गर्नका लागि बढी मिहिनेत गर्नुपर्छ। यसको असर निद्राको गुणस्तरमा पर्छ, जसले गर्दा निद्रा बारम्बार टुट्छ । लामो समयसम्म यस्तो गर्दा बिहान टाउको गह्रौँ हुने, थकान, टाउको दुख्ने र श्वासप्रश्वास सम्बन्धी समस्या बढ्न सक्छ।
अनुहार ढाकेर सुत्नु किन जोखिमपूर्ण छ ?
अध्ययनहरूले अनुहार ढाकेर सुत्दा निम्न समस्याहरू बढ्न सक्ने देखाएका छन्–
अक्सिजनको कमी : अनुहार र मुख पूर्ण रूपमा कम्बलभित्र ढाक्दा ताजा हावाको प्रवाह निकै कम हुन्छ। कम्बलभित्र अक्सिजनको स्तर कम हुन्छ र कार्बनडाइअक्साइडको स्तर बढ्न थाल्छ। यसले गर्दा निसास्सिएको जस्तो महसुस हुने, निद्रा टुट्ने र बिहान उठ्दा थकान महसुस हुने जस्ता समस्या हुन्छन्।
शरीरको तापक्रम बढ्नु र बेचैनी : कम्बलभित्र अनुहार ढाकेर सुत्दा तापक्रम बढ्छ, जबकि गहिरो निद्राका लागि शरीरलाई हल्का चिसो वातावरण मनपर्छ। गर्मी बढ्दा पसिना आउने, बेचैनी हुने र बारम्बार कोल्टे फेरिरहने हुन्छ, जसले निद्रालाई लगातार बाधा पुर्याउँछ।
निद्राको गुणस्तरमा असर : कम अक्सिजन, बढी कार्बनडाइअक्साइड र बढ्दो गर्मी—यी तीनै कुरा गहिरो निद्रामा बाधक बन्छन्। निद्रा खराब भइरहेमा ध्यान केन्द्रित गर्न कठिनाई, चिडचिडापन, कम ऊर्जा र भविष्यमा स्वास्थ्य सम्बन्धी ठुला समस्याहरू आउन सक्छन्।
छाला सम्बन्धी समस्या : कम्बलभित्र बन्द वातावरणमा लगातार पसिना आउँदा छालाका छिद्रहरू बन्द हुन्छन्, जसले डन्डीफोर बढाउन सक्छ। हावा नलाग्दा छालामा डाबर, जलन र एक्जिमा जस्ता समस्याहरू पनि देखिन सक्छन्।
स्वास्थ्य समस्या : दम, स्लीप एप्निया वा लगातार नाक बन्द हुने समस्या भएकाहरूका लागि यो बानी अझ हानिकारक छ। हावाको प्रवाह रोकिँदा सास फेराइ हल्का हुन्छ र शरीरले पर्याप्त अक्सिजन पाउन सक्दैन।
यी व्यक्तिहरूका लागि अनुहार ढाकेर सुत्नु ज्यानमारा हुन सक्छ :
जसलाई दम, स्लीप एप्निया वा नाक बन्द हुने समस्या छ, उनीहरूका लागि यो बानीले सास रोकिने जस्तो गम्भीर स्थिति सिर्जना गर्न सक्छ। बच्चाहरू, विशेष गरी शिशुहरूका लागि यो ज्यानमारा हुन्छ । यसलाई अचानक शिशु मृत्यु सिन्ड्रोम (एसआईडीएस) को ठुलो कारण मानिन्छ।
अनुहार ढाकेर सुत्ने बानी कसरी छुटाउने ?
बिस्तारै बानी परिवर्तन गर्ने : अचानक पूरै अनुहार खुला राख्नुको सट्टा सुरुमा थोरै खाली ठाउँ वा हावा छिर्ने गरी कम्बल राख्ने। केही दिनपछि बिस्तारै कम्बललाई तल सारेर पहिले नाक–मुख र त्यसपछि पूरै अनुहार खुला राख्ने बानी बसाल्ने।
सचेत पोजिसनिङ : निद्रा लाग्नुअघि कम्बललाई काँधमुनि सेट गर्ने र कोठाको तापक्रम आरामदायक राख्ने, ताकि निद्रामा आफैँ अनुहार ढाक्नु नपरोस्।
चिसोमा अनुहार नढाकी न्यानो रहने तरिकाहरू :
जाडोमा न्यानो रहनका लागि अनुहार ढाक्नु आवश्यक छैन। सही किसिमको कम्बल, कोठाको आरामदायक तापक्रम र खुला सास फेर्न मिल्ने गरी सुत्ने तरिकाले रातको निद्रालाई सुरक्षित र शान्तिपूर्ण बनाउँछ। आवश्यकता परेमा उज्यालो रोक्नका लागि आई मास्कको सहयोग लिन सकिन्छ। अनुहारमा कुनै भारी वा निसास्सिने खालको कम्बल नपरोस् भन्ने कुरामा ध्यान दिनुपर्छ।
मुख खुला राखेर सुत्नुका स्वास्थ्य फाइदाहरू :
पर्याप्त अक्सिजन मिल्दा निद्रा गहिरो र आरामदायक हुन्छ, जसले गर्दा तपाईं बिहान बढी तरोताजा महसुस गर्नुहुन्छ। अनुहारमा पसिना र चिल्लोपन जम्मा नहुँदा छाला पनि स्वस्थ रहन्छ।
_oAaVwYS2qM-1765701113.png)
-1765521256.jpg)
